Searching...
12:22 μ.μ.

Παζάρια για τα διόδια

Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή «η διαβούλευση με τους αναδόχους βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη καμπή και οι πιθανότητες να στεφθεί από επιτυχία ή να ναυαγήσει είναι μοιρασμένες». Ο πρώτος κύκλος της διαβούλευσης ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα και πλέον η κάθε πλευρά αποτιμά τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, για να καθορίσει την περαιτέρω στάση της.
Η αποτίμηση από κυβερνητικής πλευράς έγινε σε διαδοχικές συσκέψεις των υπουργείων Υποδομών και Οικονομικών, οι οποίες ολοκληρώθηκαν την Παρασκευή. Από αυτές προέκυψε ένα σχέδιο δραστικής μείωσης της τιμής των διοδίων παράλληλα με ένα πλέγμα εγγυήσεων όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει το δημόσιο έναντι των παραχωρησιούχων. «Ο στόχος μας», σημειώνει έγκυρη κυβερνητική πηγή, «είναι τριπλός: Να προχωρήσει η κατασκευή των έργων, να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον και το συμφέρον του έλληνα φορολογούμενου και παράλληλα να μειωθεί το κόστος των διοδίων, το οποίο είναι πράγματι υψηλό».
Αντίστοιχες διαβουλεύσεις γίνονται και μεταξύ των περίπου 20 εταιρειών οι οποίες συμμετέχουν στις πέντε συμβάσεις παραχώρησης που κυρώθηκαν στη Βουλή το Σεπτέμβριο του 2007. Σύμφωνα με ασφαλή πηγή ενός εκ των κύριων αναδόχων «υπάρχουν σοβαρά προβλήματα όσον αφορά τις εγγυήσεις χρηματοδότησης των έργων αλλά και είσπραξης των προβλεπόμενων εσόδων». Σύμφωνα με την ίδια πηγή εντός της εβδομάδας, πιθανότατα αύριο, οι παραχωρησιούχοι θα δημοσιοποιήσουν τις θέσεις τους σε ειδική συνέντευξη Τύπου, στη διάρκεια της οποίας δεν αποκλείεται να απειλήσουν ακόμη και με καταγγελία των συμβάσεων, εάν κάποιοι όροι τους δεν γίνουν αποδεκτοί. Από κυβερνητικής πλευράς δηλώνεται ότι «το δημόσιο θα παράσχει κάθε νόμιμη δυνατή εγγύηση, αρκεί αυτή να μην είναι παράλογη και να μην πλήττει το δημόσιο συμφέρον». Σημειώνουν επίσης πως «πρέπει να λάβουμε υπόψη και τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει στο πλαίσιο του μνημονίου».

Μείωση 15%-20%
Οι έως τώρα διαπραγματεύσεις μεταξύ δημοσίου και παραχωρησιούχων διεξάγονται υπό άκρα μυστικότητα, με την κάθε πλευρά να έχει προσλάβει ως συμβούλους έγκυρους διεθνείς χρηματοοικονομικούς οίκους. Το αίτημα περί επαναδιαπραγμάτευσης των πέντε συμβάσεων παραχώρησης είχε τεθεί από το υπουργείο Υποδομών εκ μέρους του υφυπουργού Γιάννη Μαγκριώτη από τις αρχές του 2010, αλλά συναντούσε, τότε, απροθυμία από πλευράς κατασκευαστικών εταιρειών. Στη διάρκεια του περασμένου χρόνου όμως το σκηνικό άλλαξε δραματικά και σε αυτό συνέβαλαν:
• Κάποιες σοβαρές αστοχίες που είχε περιλάβει στις συμβάσεις παραχώρησης ο πρώην υπουργός Γιώργος Σουφλιάς και αφορούσαν την ολοκλήρωση εντός ενός έτους των απαλλοτριώσεων, των αρχαιολογικών εργασιών, των έργων μετακίνησης των δικτύων κοινής ωφέλειας κ.ά. Όλα αυτά πήγαν πίσω τα χρονοδιαγράμματα κατά ένα με δύο χρόνια.
• Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας εξαιτίας των οποίων μεγάλα τμήματα έργων μπλοκαρίστηκαν ή ακυρώθηκαν.
• Οι μεγάλες αυξήσεις στην τιμή της βενζίνης, που οδήγησαν σε δραστική μείωση της κυκλοφορίας και συνεπώς και των προβλεπόμενων εσόδων από τα διόδια.
• Η διόγκωση του κινήματος «Δεν πληρώνω», το οποίο συνετέλεσε στην περαιτέρω μείωση των εσόδων, που εκτιμάται ότι υπολείπονται κατά 15% με 20% σε σχέση με τα προβλεπόμενα για το 2010.
Όλα τα ανωτέρω εξανάγκασαν παραχωρησιούχους και δημόσιο να καθίσουν στις αρχές Ιανουαρίου στο ίδιο τραπέζι, καθώς διαπίστωσαν ότι πλέον απειλούνταν σοβαρά τα χρηματοδοτικά μοντέλα και η βιωσιμότητα των έργων.

Η διασφάλιση των 8,5 δισ. ευρώ
Στο τραπέζι των σκληρών διαπραγματεύσεων έχουν τεθεί τα πάντα. Από την αλλαγή των χρονοδιαγραμμάτων ως τη διαφοροποίηση του τεχνικού αντικειμένου και φυσικά τη μείωση της τιμής των διοδίων.
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων ανέρχεται περίπου στα 8,5 δισ. ευρώ. Εξ αυτών 2,3 δισ. θα διατεθούν από δημόσιους και κοινοτικούς πόρους, 2,5 δισ. από τα προβλεπόμενα έσοδα των διοδίων κατά την περίοδο της κατασκευής, περίπου 800 εκατ. θα βάλουν οι παραχωρησιούχοι και τα υπόλοιπα περίπου 2,9 δισ. θα προέλθουν από τραπεζικό δανεισμό από ένα σύνολο 44 ελληνικών και ξένων τραπεζών. Η πλευρά των παραχωρησιούχων ζητά σαφείς εγγυήσεις για το σύνολο των 8,5 δισ. και ειδικότερα των χρημάτων που προβλέπεται να δοθούν από όλες τις υπόλοιπες πηγές πλην των ιδίων. Αναφέρουν μάλιστα ότι δέχονται ισχυρές πιέσεις από τις τράπεζες, οι οποίες, όπως λένε, απειλούν να καταγγείλουν τις δανειακές συμβάσεις, καθώς, «όταν τις είχαν υπογράψει, τα επιτόκια ήταν στο 3% έναντι 5,5% σήμερα και τα spreads αγγίζουν τις 1.000 μονάδες από τις 100 με 150 που ήταν τότε», σημειώνουν.
Από την πλευρά του το δημόσιο απορρίπτει το χαρτί του τραπεζικού κινδύνου. Θεωρεί ότι «το τραπεζικό ρίσκο είναι πολύ μικρό, αφού το μεγαλύτερο ποσό με το οποίο μία τράπεζα συμμετέχει στο χρηματοδοτικό μοντέλο δεν υπερβαίνει τα 270 εκατ. ευρώ». Επιπλέον κυβερνητική πηγή σημειώνει πως «μέσα σε διάστημα λίγων μηνών λύσαμε σημαντικά προβλήματα που αφορούσαν τις απαλλοτριώσεις, την έγκαιρη επιστροφή του ΦΠΑ κ.λπ.».

Τα έσοδα από τα διόδια
Η ίδια πηγή δηλώνει πως «έχουν δοθεί επαρκείς εγγυήσεις και για τη διασφάλιση των εσόδων από τα διόδια παρά την επιδιωκόμενη μείωση της τιμής τους». Προκειμένου να επιτευχθεί ο τελευταίος στόχος, το δημόσιο εμφανίζεται πρόθυμο να αποποιηθεί μέρος των περίπου 20 με 22 δισ. ευρώ, τα οποία θα εισέπραττε υπό μορφή έμμεσου φόρου από τις εισπράξεις των διοδίων μέσα στην προσεχή 30ετία. Αυτό όμως δεν αρκεί, καθώς αυτές οι εισροές θα αρχίσουν μέσα στα επόμενα ένα με δύο χρόνια, ενώ το υπουργείο πιέζεται να μειώσει «εδώ και τώρα» την τιμή των διοδίων. Έτσι απαιτείται άμεση μείωση και στα προβλεπόμενα έσοδα των παραχωρησιούχων. Οι τελευταίοι σύμφωνα με πληροφορίες εμφανίζονται διατεθειμένοι να συζητήσουν κάτι τέτοιο, «εφόσον μας δοθούν οι κατάλληλες εγγυήσεις ότι δεν θα χάσουμε χρήματα και κυρίως ότι δεν θα κινδυνεύσει η χρηματοδότηση των έργων», επισημαίνει εκπρόσωπός τους. Η μορφή και το ύψος αυτών των εγγυήσεων αποτελούν αυτή τη στιγμή το σημείο τριβής των δύο πλευρών. Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση φέρεται να προσανατολίζεται στη λύση της επιδότησης της τιμής των διοδίων μέσω δανείου που θα συνάψει, ώστε να επιτύχει την άμεση μείωση της τιμής, χωρίς παράλληλα να υπάρξουν απώλειες στα προβλεπόμενα έσοδα των 2,5 δισ. ευρώ κατά την περίοδο της κατασκευής των έργων.

Σχέδιο μείωσης της τιμής
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες το σχέδιο το οποίο έχει επεξεργαστεί το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και έχει πάρει το «πράσινο φως» και από το υπουργείο Οικονομικών περιλαμβάνει τα εξής βήματα:
1. Καμία νέα αύξηση στις τιμές των διοδίων, όπως αυτές προβλέπονται από τις ισχύουσες συμβάσεις παραχώρησης. Ήδη για παράδειγμα από την 1η Ιανουαρίου τα διόδια που διαχειρίζεται η κοινοπραξία «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» και αφορούν τον άξονα Κλειδί Ημαθίας-πέταλο Μαλιακού έπρεπε βάσει της σύμβασης να αυξηθούν κατά 33%, γεγονός που απετράπη μετά την παρέμβαση του υπουργείου. Ανάλογες μεγάλες αυξήσεις (20% από την 1η Μαρτίου και επιπλέον 30% από την 1η Ιουνίου) προβλέπονται σε πολλούς άλλους σταθμούς (Αφίδνες, Ελευσίνα κ.ά.).
2. Δραστική μείωση της τιμής των διοδίων σε σταθμούς που βρίσκονται σε υπό κατασκευή τμήματα δρόμων. Σε ορισμένες περιπτώσεις (όπως στον Πλαταμώνα ή στα Τέμπη) προτείνεται έως και μηδενισμός των τελών, έως ότου ολοκληρωθούν τα έργα.
3. Γενική μείωση της τιμής των διοδίων σε σταθμούς οδικών αξόνων οι οποίοι έχουν ολοκληρωθεί και έχουν πλήρως αποδοθεί προς χρήση.
4. Θέσπιση εκπτωτικής κάρτας για όσους κάνουν συχνές διελεύσεις (π.χ. για κάθε είκοσι διελεύσεις άλλες πέντε δωρεάν, ώστε να μειωθεί η μέση τιμή ανά διέλευση).
5. Ειδική τιμολογιακή πολιτική για όσους κάνουν τοπικές μετακινήσεις εκατέρωθεν των σταθμών διοδίων. Εξετάζεται το μέτρο της χρέωσης ανά χιλιόμετρο με τη βοήθεια ειδικών μηχανημάτων ηλεκτρονικής καταγραφής. Το μέτρο αυτό θα ισχύσει, έως ότου ολοκληρωθεί το παράλληλο οδικό δίκτυο, το οποίο θα επιτρέπει την ανεμπόδιστη μετακίνηση των μόνιμων κατοίκων σε γειτονικές περιοχές, εκατέρωθεν του σταθμού διοδίων.

Παίρνουν μέτρα για τους "Δεν πληρώνω"
Παράλληλα με το σχέδιο μείωσης της τιμής των διοδίων το υπουργείο Υποδομών σε συνεργασία με αυτό της Δικαιοσύνης επεξεργάζονται νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες θα στοχεύουν στον περιορισμό των "τζαμπατζήδων", καθώς, όπως αναφέρει κυβερνητική πηγή, "μετά το συνολικό πακέτο των μέτρων θα υπάρξει πλήρης εξορθολογισμός και σημαντική μείωση της τιμής των διοδίων, που πλέον δεν θα δικαιολογεί αυτού του είδους τις αντιδράσεις". Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες στην προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση η μη καταβολή του αντιτίμου των διοδίων δεν θα θεωρείται ποινικό αδίκημα, αλλά θα περιληφθεί στις παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Μαγκριώτης διέψευσε χθεσινά δημοσιεύματα που εμφανίζουν την κυβέρνηση έτοιμη να προχωρήσει στην ποινικοποίηση του κινήματος "Δεν πληρώνω". "Δεν πρόκειται ούτε να στείλουμε εισαγγελείς στα διόδια ούτε να συλλάβουμε κανέναν", επισήμανε.
Ειδικότερα όσον αφορά την άρνηση πληρωμής εισιτηρίου στις αστικές συγκοινωνίες εξετάζεται η εντατικοποίηση των ελέγχων. Στην Αθήνα, όπου οι αστικές συγκοινωνίες είναι δημόσιες, οι έλεγχοι θα γίνονται από ένα νέο ειδικό σώμα ελεγκτών, ενώ στο μετρό θα υπάρξει εγκατάσταση κλειστού ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου σε συνδυασμό με την εγκατάσταση συστήματος με μπάρες, οι οποίες θα ανοίγουν για τους επιβάτες με την ακύρωση του εισιτηρίου.
Εντατικοποίηση των ελέγχων μελετάται και για τη Θεσσαλονίκη, όπου όμως λόγω ΟΑΣΘ η περίπτωση είναι κάπως περίπλοκη.
Προχθές Σάββατο η "Νομική Αλληλεγγύη Δικηγόρων", η οποία συνδράμει το κίνημα "Επιβάτες Θεσσαλονίκης", που αντιτίθεται στις αυξήσεις στον ΟΑΣΘ, σε εκτενή ανακοίνωσή της τονίζει μεταξύ άλλων πως "δεν διαπράττει κανένα ποινικό αδίκημα όποιος δεν έχει καταβάλει κόμιστρο και δεν είναι κάτοχος επικυρωμένου εισιτηρίου του ΟΑΣΘ αλλά ούτε και όποιος παραχωρεί το εισιτήριό του σε άλλον επιβάτη. Ενδεχομένως δε η παραπάνω συμπεριφορά να συνιστά και δωρεά…", σημειώνουν. Προσθέτουν πως από τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα "είναι σαφές ότι το πνεύμα και η θέληση του νομοθέτη είναι η πλήρης αποποινικοποίηση της δόλιας αποφυγής πληρωμής εισιτηρίου", πράξη για την οποία προβλέπονται μόνον διοικητικές κυρώσεις, όπως επισημαίνουν.

ΒΟΥΓΙΑΣ Απολίτικο το κίνημα
"Απολίτικο" χαρακτήρισε το κίνημα "Δεν πληρώνω" ο υφυπουργός Μεταφορών Σπύρος Βούγιας, ο οποίος τόνισε παράλληλα πως "με την τελευταία διαμόρφωση των εισιτηρίων στα αστικά λεωφορεία της Θεσσαλονίκης επήλθε μία δίκαιη ισορροπία". "Οι επιβάτες που σέβονται το μέσον το οποίο χρησιμοποιούν", ανέφερε ο κ. Βούγιας, "είναι αυτοί που θα δώσουν και στους άλλους να καταλάβουν ότι το κίνημα αυτό δεν έχει πολιτική βάση. Είναι στην ουσία απολίτικο και βασίζεται κυρίως πάνω στην ευκολία του τζάμπα".
Στο μεταξύ σε πανελλαδικό άνοιγμα των διοδίων προχώρησαν χθες τα μέλη του κινήματος "Δεν πληρώνω" με αφορμή τις πρώτες διώξεις που άσκησε ο εισαγγελέας εναντίον μελών του κινήματος. Κατά συνέπεια χιλιάδες αυτοκίνητα πέρασαν δωρεάν από τα διόδια Μαλγάρων Θεσσαλονίκης και Λεπτοκαρυάς Πιερίας.
Το Σάββατο πολίτες επιβιβάστηκαν μαζικά, χωρίς να πληρώσουν εισιτήριο, σε λεωφορεία του ΟΑΣΘ, στα οποία κρέμασαν πανό με την επιγραφή "ΟΑΣΘ: Η ληστεία του χειμώνα. Αυξήσεις έως 180%". Η ίδια κινητοποίηση θα επαναληφθεί αύριο και την Πέμπτη στις 5 το απόγευμα και το Σάββατο στις 11.30 π.μ. με αφετηρία και στις τρεις περιπτώσεις το άγαλμα του Βενιζέλου. Το Σάββατο 19 Φεβρουαρίου θα συγκεντρωθούν στο νέο δημαρχείο, για να κάνουν πορεία προς τα γραφεία του ΟΑΣΘ.
 
Κόντρα και για την υποθαλάσσια
Σε περίπου έναν μήνα αναμένεται να οριστικοποιηθεί το ύψος της αποζημίωσης που θα πληρώσει το ελληνικό δημόσιο στην κοινοπραξία «Θερμαϊκή οδός» για το ναυάγιο της υποθαλάσσιας. Τον περασμένο Σεπτέμβριο το διαιτητικό δικαστήριο είχε ορίσει την αποζημίωση στα 67 εκατ. ευρώ. Εναντίον αυτής της απόφασης προσέφυγαν όμως και οι δύο πλευρές. Ο παραχωρησιούχος το θεωρεί μικρό και ζητά γύρω στα 110 εκατ., το ελληνικό δημόσιο το θεωρεί υψηλό και αναγνωρίζει αποζημιώσεις ύψους 44 εκατ. Κατά τη διάρκεια της διαιτησίας οι δύο πλευρές ήρθαν σε μία καταρχήν συμφωνία ως προς ένα μέρος της αποζημίωσης, ύψους 44 εκατ. ευρώ. Το ελληνικό δημόσιο διά του αρμόδιου υπουργείου Υποδομών θεωρεί ότι με το ποσό αυτό εκπληρώνει τις όποιες υποχρεώσεις του έναντι του παραχωρησιούχου, μη αναγνωρίζοντας τα υπόλοιπα 23 εκατ. (έως τα 67) που έχει επιδικάσει το διαιτητικό δικαστήριο. Από την πλευρά του ο ανάδοχος θεωρεί πως τα υπόλοιπα 23 εκατ. είναι πολύ λίγα και ζητά να αυξηθούν περίπου στα 70 εκατ., ανεβάζοντας τη συνολική αποζημίωση στα 114 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση της υποθαλάσσιας είχε καταγγελθεί από τις δανειοδότριες τράπεζες στις 30 Ιουλίου 2009, καθώς μέχρι τότε δεν είχε γίνει καμία ενέργεια από το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ για τη συνέχιση του έργου. Στο διάστημα που ακολούθησε έως τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 η προηγούμενη κυβέρνηση τηρούσε σιγήν ιχθύος, για να αποφύγει το πολιτικό κόστος. Τελικά βάσει του νόμου η σύμβαση λύθηκε αυτοδικαίως 60 ημέρες μετά την 30ή Ιουλίου, δηλαδή στις 30 Σεπτεμβρίου 2009. Κατόπιν αυτού η κοινοπραξία «Θερμαϊκή οδός», αποτελούμενη από τις εταιρείες Άκτωρ, Archirodon Group και Boscalis, προσέφυγε στα δικαστήρια διεκδικώντας τις δαπάνες που έκανε από τη στιγμή που αναδείχτηκε προσωρινός ανάδοχος, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2005.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Back to top!